Ülkemizde hizmet veren bankalar üzerinden müşterilerinin en çok kullandığı ürünler arasında kredi ve kredi kartları gelmektedir. Kredi kartları; kişilerin günlük ihtiyaçlarını karşılama adına nakit para yerine banka tarafından müşteriye sunulan belirli limit doğrultusunda doğrudan veya taksitli olarak alışveriş yapmasına imkan sağlayan bankacılık ürünüdür. Banka kredisi; vatandaşların bankalardan çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için geri ödemesi vadeli olarak yapılmak üzere faizsiz veya faizli nakit para teminidir.
Bu her iki ürün için müşteriler doğrudan veya dolaylı yollar ile bankadan bu ürünlerden dilediği için başvuru yapması gerekir. Bankalardan talep edilen kredi veya kredi kartı ürünleri için bankalar, talep eden müşterileri ile ilgili olarak belirli bir araştırma yapmaktadırlar.
İçindekiler
Kara Liste Değerlendirmesi Neye Göre Yapılır
Bankalar kendisinden bu ürünlerden herhangi birini talep eden müşterisi için küçük bir araştırma ve değerlendirme yapmaktadır. Yapılan bu değerlendirmede genellikle müşterinin daha önceki tüm bankacılık işlemleri kontrol edilir. Bankaların müşterilerine hızlı bir geri dönüş yapabilmesi için bankacılık alanında yeni düzenlemeler ile ilgili olarak ortak birkaç havuz oluşturulmuştur. Oluşturulan bu havuzlar Risk Raporu, Kara Liste ve Kredi Notu gibi bilgilerin bulunduğu kayıtlardır.
Bir banka müşterisinin daha önceki bankacılık işlemleri ile ilgili olarak yapmış olduğu tüm hareketler kayıt altına alınır. Eğer banka müşterisi kullanmış olduğu kredi, kredi kartı, çek ve senet gibi ürünleri düzenli olarak kullanmış ise, kendine ait olan liste ile ilgili olarak herhangi bir olumsuz durum yansımaz. Ama kullanmış olduğu birçok kredi ve kredi kartının geri ödeme işlemlerini gerçekleştirmediyse bu sefer kendisi için tutulan kayıtlarda bu olumsuz durumlar belirtilmektedir.
Bankalar, kendisinden kredi veya kredi kartı talep eden vatandaşların geçmiş sicillerini inceleyebilmek için Merkez Bankası, Kredi Kayıt Bürosu ve Türkiye Bankalar Birliğinin kayıtlarına baktıklarını söylemek isteriz. Bu kayıtlar arasında en sıkıntılı olanı şüphesiz Merkez Bankası tarafından tutulan Kara Liste olarak bilinen kayıtlardır. Banka Kara Liste olarak da bilinen bu uygulama bir kişinin herhangi bir şekilde kredi borcunu belirlenen süre içerisinde birkaç kez ödememesi halinde ve kredi kartı kullanımında gereken hassasiyeti göstermemesi durumunda banka tarafından Merkez Bankasına bildirilmek suretiyle banka müşterisi Kara Listeye alınır.
Kara Listede Olan Kişi Ne Yapmalı
Merkez Bankası kara listesinde bulunan bir kişi ilk olarak tüm borcunu kapatması gerekmektedir. Borcunun tamamını kapattıktan tam 5 yıl sonra Kara Listeden otomatik olarak çıkarılır. Eğer belirlenen süre içerisinde kişi kara listeden çıkarılmamış ise, kendisi dilekçe yoluyla bu talebi Merkez Bankasına iletebilir. Merkez Bankasında tutulan Kara Liste bir zamana kadar sadece bankalar tarafından görülmekteydi. Özellikle kredi ve kerdi kartı talep eden banka müşterileri kendilerine dönüş yapıldığında ancak kara Listede olduklarını öğrenmekteydiler. Ama şimdilerde Banka Kara Liste sorgulamasını banka müşterileri de kendileri için rahatlıkla yapabilmektedir.
Banka Kara Liste Sorgulama İşlemleri
Kredi veya kredi kartı talep edecek olan banka müşterileri bu taleplerinden önce kendilerinin Kara Listede olup olmadığını kontrol etmeleri için izlemesi gereken bazı yollar şunlardır;
Banka müşterileri ilk olarak ülkemiz henüz birkaç bankanın hizmet verdiği bir uygulama olan Risk Merkezi Raporu sayesinde Kara Listede olup olmadığını öğrenebilirler. Bunun için Ziraat Bankası, İş Bankası, Halk Bankası, Deniz Bank, Şeker Banka ve Alternatif Bank gibi bankaların herhangi bir şubesine gitmesi gerekmektedir. Nüfus cüzdanı yardımıyla bankadan Risk Merkezi Raporunu talep etmesi gerekir. Bazı bankalar bu rapor için ilk seferde herhangi bir ücret talep etmektedir. Ama aynı yıl içinde ikinci talepte bankadan bankaya değişkenlik göstererek belirli bir ücret talebinde bulunabilirler. Alacağınız bu rapor ile kendinizin kara listede olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Banka Kara liste olup olmadığını öğrenebilmenin ikinci yolu ise; Merkez Bankasının Ankara da bulunan merkezine göndereceğiniz Kara Liste sorgulama dilekçesi örneği ile bilgi edinebilirsiniz. Dilekçenizi gönderirken mutlaka iadeli taahhütlü posta yoluyla göndermeyi asla unutmayın!
Kendisinin Kara Listede olup olmadığını öğrenmek isteyen bir kişi herhangi bir bankanın şubesine giderek kredi talebinde bulunması gerekir. Bireysel müşteri hizmetleri yetkili sizin küçük bir araştırma yapacaktır. Bu araştırma sırasında sizin Kara Listede olup olmadığınız ortaya çıkmaktadır.
